Ουρολοίμωξη: Συμπτώματα & Αντιμετώπιση

Τι είναι η ουρολοίμωξη;

Η ουρολοίμωξη είναι μια πάθηση με δυσάρεστα συμπτώματα που συμβαίνει σε κάποιο τμήμα του ουροποιητικού συστήματος – τα νεφρά, τους ουρητήρες, την ουροδόχο κύστη και την ουρήθρα. Οι περισσότερες περιπτώσεις λοίμωξης αφορούν το κατώτερο ουροποιητικό σύστημα, δηλαδή την ουροδόχο κύστη και την ουρήθρα.

Οι πιθανότητες ανάπτυξης ουρολοίμωξης σε γυναίκες είναι αυξημένες, αν και ουρολοίμωξη μπορούν να έχουν και άνδρες. Αν η ουρολοίμωξη εξαπλωθεί στα νεφρά οι συνέπειες για την υγεία μπορεί να είναι σοβαρές. Συνήθως η μόλυνση περιορίζεται στην ουροδόχο κύστη.

Ας δούμε τους τύπους, τα πιο συχνά συμπτώματα της ουρολοίμωξης και τους τρόπους αντιμετώπισης.

 

Ποιοι είναι οι τύποι ουρολοιμώξεων;

Κάθε τύπος ουρολοίμωξης ονομάζεται διαφορετικά, ανάλογα με το σημείο στο οποίο βρίσκεται.

• Κυστίτιδα (στην ουροδόχο κύστη) με συμπτώματα όπως έντονη ανάγκη ούρησης ή πόνο στην διάρκειά της. Συχνά τα ούρα είναι θολά ή με αίμα και υπάρχει πόνος στην κοιλιά.
• Πυελονεφρίτιδα (στα νεφρά) με συμπτώματα όπως είναι ο πυρετός, η ρίγη, η ναυτία, ο έμετος και ο πόνος στο άνω μέρος της πλάτης.
• Ουρηθρίτιδα (στην ουρήθρα) με συμπτώματα όπως αίσθηση καύσου στην ούρηση.

Οι γιατροί συνήθως αντιμετωπίζουν την ουρολοίμωξη με αντιβίωση. Αλλά μπορείτε να λάβετε μέτρα για να μειώσετε τις πιθανότητές σας να πάθετε ουρολοίμωξη εξαρχής.

Οι περισσότερες περιπτώσεις λοίμωξης αφορούν το κατώτερο ουροποιητικό σύστημα, δηλαδή την ουροδόχο κύστη και την ουρήθρα. Η ένταση και η επιτακτικότητα των συμπτωμάτων της ουρολοίμωξης δεν είναι αμελητέα.

Το γυναικείο φύλο είναι ιδιαίτερα επιρρεπές σε ουρολοιμώξεις για ανατομικούς κυρίως λόγους, αφού η ουρήθρα μιας γυναίκας είναι πολύ μικρότερη από του άντρα, επιτρέποντας στα βακτήρια να μπουν γρήγορα στην κύστη. Επίσης, η γυναικεία ουρήθρα απέχει ελάχιστα εκατοστά από το αιδοίο και τον πρωκτό, όπου φυσιολογικά υπάρχουν μικρόβια.

Για τις γυναίκες, ο κίνδυνος να αναπτύξουν έστω ένα επεισόδιο ουρολοίμωξης στη ζωή τους είναι μεγαλύτερος από 50%. Οι ουρολοιμώξεις στους άντρες δεν είναι τόσο συχνές όσο στις γυναίκες, αλλά συνήθως είναι πιο σοβαρές και απαιτούν μεγαλύτερης διάρκειας θεραπεία.

Αν η ουρολοίμωξη εξαπλωθεί στα νεφρά οι συνέπειες για την υγεία μπορεί να είναι σοβαρές. Συνήθως η μόλυνση περιορίζεται στην ουροδόχο κύστη. Ας δούμε τα συμπτώματα της ουρολοίμωξης και τους τρόπους αντιμετώπισης.

 

Ποια είναι τα συμπτώματα της ουρολοίμωξης;

Τα συμπτώματα της ουρολοίμωξης μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Αίσθημα καύσου στην ούρηση
• Συχνουρία
• Επιτακτική επιθυμία για ούρηση, παρόλο που μπορεί να βγαίνει ελάχιστη ποσότητα
• Σκοτεινό χρώμα, δυσοσμία ή αίμα στα ούρα
• Αίσθημα κόπωσης ή τρέμουλο
• Πυρετός ή ρίγη (ένα σημάδι ότι η μόλυνση μπορεί να έχει προχωρήσει)
• Πόνος ή πίεση στην πλάτη ή στην κάτω κοιλιακή χώρα
• Ουρολοίμωξη και πυρετός

Σπάνια η ουρολοίμωξη προκαλεί πυρετό. Όταν μια ουρολοίμωξη συνοδεύεται από υψηλό πυρετό με ρίγος, τότε ονομάζεται πυελονεφρίτιδα. Αντιθέτως, όταν δεν υπάρχει πυρετός ή υπάρχει μόνο χαμηλή δεκατική πυρετική κίνηση (δέκατα), τότε η ουρολοίμωξη ονομάζεται κυστίτιδα. Η μορφή αυτή είναι η πιο συνηθισμένη και συχνή στις γυναίκες.

 

Ουρολοίμωξη & αίμα

Η αιματουρία (ούρα με αίμα) στην ουρολοίμωξη μπορεί να είναι ένδειξη κυστίτιδας ή κάποιας άλλης πάθησης. Μην το αγνοήσετε και επικοινωνήστε αμέσως με τον γιατρό σας.

Ουρολοίμωξη χωρίς συμπτώματα σπανίζει. Παρόλα αυτά, μπορεί να έχει κάποιος ασυμπτωματική βακτηριουρία, μια κατάσταση κατά την οποία υπάρχει αυξημένος αριθμός βακτηρίων στα ούρα.

 

Ουρολοίμωξη σε παιδιά

Στα παιδιά μπορεί επίσης να παρατηρηθούν τα παρακάτω συμπτώματα ουρολοίμωξης:

• Υψηλή θερμοκρασία σώματος
• Αδιαθεσία
• Έλλειψη όρεξης για τροφή
• Νυχτερινή ενούρηση
• Ανάλογα με την ηλικία μπορεί να παρατηρηθούν διαφορετικά συμπτώματα.

 

Ποια είναι τα αίτια της ουρολοίμωξης;

Η ουρολοίμωξη οφείλεται στα βακτήρια. Κανονικά, τα βακτήρια που εισέρχονται από την ουρήθρα στο ουροποιητικό σύστημα απομακρύνονται γρήγορα με την ούρηση, πριν εγκατασταθούν και προκαλέσουν συμπτώματα. Ωστόσο, μερικές φορές τα βακτήρια ξεπερνούν τη φυσική άμυνα του οργανισμού και προκαλούν λοίμωξη.

Οι περισσότερες λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος προκαλούνται από βακτήρια που ζουν φυσιολογικά στο έντερο. Το βακτήριο Escherichia coli (E. coli) προκαλεί τη συντριπτική πλειοψηφία των ουρολοιμώξεων.

Συνοπτικά, οι αιτίες της ουρολοίμωξης μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Το σεξ: Μετά τη σεξουαλική επαφή, οι περισσότερες γυναίκες έχουν ένα σημαντικό αριθμό βακτηρίων στα ούρα τους, τα οποία όμως φυσιολογικά αποβάλλονται σε 24 ώρες. Η χρήση πάσης φύσεως λιπαντικών που ερεθίζουν και μεταβάλλουν τη φυσιολογική άμυνα του οργανισμού, όπως επίσης και η αύξηση της θερμοκρασίας στην περιοχή, λόγω της έντονης τριβής σε μεγάλης διάρκειας σεξουαλική δραστηριότητα, ευνοεί τον πολλαπλασιασμό των μικροβίων. Γι΄αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό και επιτακτικό να υπάρξει ούρηση μετά τη σεξουαλική επαφή και από τους δύο συντρόφους.
• Το εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα: Για παράδειγμα, σε άτομα με διαβήτη ή που κάνουν χημειοθεραπεία: Οι ασθενείς που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη παρουσιάζουν συχνά ουρολοιμώξεις, τόσο επειδή τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στα ούρα αποτελούν «τροφή» για τα μικρόβια, όσο και γιατί η πάθηση συχνά συνοδεύεται από νευροπάθεια της κύστης.
• Η εγκυμοσύνη
• Καταστάσεις που φράζουν το ουροποιητικό σύστημα, πχ πέτρες στα νεφρά
• Καταστάσεις που δυσχεραίνουν την πλήρη κένωση της ουροδόχου κύστης, πχ ο διευρυμένος προστάτης στους άνδρες και η δυσκοιλιότητα στα παιδιά
• Οι ουροποιητικοί καθετήρες
• Η μη κατανάλωση αρκετών υγρών
• Η μη διατήρηση της περιοχής των γεννητικών οργάνων καθαρών και στεγνών

 

Πώς κολλάει η ουρολοίμωξη;

Τα μικρόβια που ονομάζονται χλαμύδια και μυκόπλασμα είναι συχνά αίτια των λοιμώξεων της ουρήθρας, του προστάτη και σπανιότερα της κύστης.

Σεξ και Ουρολοίμωξη

Μεταδίδονται συνήθως σεξουαλικά και απαιτούν παράλληλη θεραπεία και των δύο σεξουαλικών συντρόφων. Η σεξουαλική πράξη αποτελεί συχνή αιτία ουρολοιμώξεων.

Είναι συχνή πρακτική, ιδιαίτερα των γυναικών, να αναβάλλουν την ούρηση, όταν βρίσκονται σε εξωτερικούς χώρους ή στο χώρο εργασίας τους λόγω φόρτου, αποφεύγοντας να επισκεφτούν την τουαλέτα, παρότι η επιθυμία για ούρηση είναι μεγάλη και επιτακτική.

Ακόμη όμως και όταν οι γυναίκες αποφασίσουν να επισκεφτούν την τουαλέτα, ουρούν όρθιες, με αποτέλεσμα να μην χαλαρώνουν τους μυς του πυελικού εδάφους και να μην έχουν μία φυσιολογική ούρηση. Τέτοιες πρακτικές μπορεί να έχουν ως συνέπεια ευκαιριακές ουρολοιμώξεις.

 

Ουρολοίμωξη & περίοδος

Είναι ζωτικής σημασίας η συχνή αλλαγή προϊόντων ατομικής υγιεινής (ταμπόν και σερβιέτας) στην περίοδο. Ελλοχεύει ο κίνδυνος ουρολοίμωξης στην περίοδο όταν αυτά αργούν να αντικατασταθούν με καθαρά.

Ταυτόχρονα, συζητήστε με το γυναικολόγο σας για τους κινδύνους του διαφράγματος ως μέθοδο αντισύλληψης για πιθανή ουρολοίμωξη.

Τέλος, επιλέγετε βαμβακερά εσώρουχα, και όχι συνθετικά, που επιτρέπουν την ανάπτυξη βακτηρίων τόσο στην περίοδο όσο και τις υπόλοιπες μέρες του μήνα.

 

Oυρολοίμωξη: Θεραπεία και αντιμετώπιση

Εάν έχετε την υποψία πως παρουσιάζετε ουρολοίμωξη ή έχετε συμπτώματα όπως τα παραπάνω, απαιτείται ιατρικός έλεγχος. Θα χρειαστεί να δώσετε ένα δείγμα ούρων για εργαστηριακή εξέταση. Μπορείτε επίσης να κάνετε αυτοδιαγνωστικό τεστ για την ύπαρξη ουρολοίμωξης. Αν η γενική ούρων δείξει την ύπαρξη μικροβίων (πυοσφαίρια >2-4), ο γιατρός θα υποδείξει καλλιέργεια ούρων, η οποία χρειάζεται 48 ώρες, για να πολλαπλασιαστεί το βακτήριο στο εργαστήριο.

Μαζί με τον εντοπισμό του τύπου του μικροβίου, προσδιορίζεται και η κατάλληλη αντιβίωση, για να το καταπολεμήσει (αντιβιόγραμμα). H αντιβίωση στην ουρολοίμωξη είναι συχνή. Ο γιατρός σας θα κρίνει αν τη χρειάζεστε.

Υπάρχουν κάποια πράγματα που μπορείτε να κάνετε στο σπίτι για να ανακουφιστείτε από τα συμπτώματα της ουρολοίμωξης. Σε καμία όμως περίπτωση δεν αντικαθιστούν τη συμβουλή γιατρού. Ο γιατρός σας είναι ο μόνος που μπορεί να διαγνώσει αν έχετε ουρολοίμωξη, πόσο σοβαρή είναι και να σας υποδείξει την κατάλληλη θεραπεία.

• Παυσίπονο για ουρολοίμωξη: Οι γιατροί συνήθως συνιστούν παρακεταμόλη έναντι άλλου παυσίπονου για την ουρολοίμωξη (σε υγρή μορφή για παιδιά).
• Ξεκούραση
• Κατανάλωση αρκετών υγρών
• Αποφυγή σεξ

 

Υπάρχουν φυσικοί τρόποι αντιμετώπισης της ουρολοίμωξης;

Από το σπίτι μας, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την ουρολοίμωξη με φυσικούς τρόπους, με διάφορες τροφές και γιατροσόφια. Η ουρολοίμωξη είναι μια δυνητικά σοβαρή πάθηση που απαιτεί την επίσκεψη σε ειδικό γιατρό. Οι φυσικές μέθοδοι μπορούν να προλάβουν την ουρολοίμωξη αλλά όχι να τη θεραπεύσουν, εκτός κι αν το έχει προτείνει ο θεράποντας ιατρός σας.

Η κατανάλωση συμπληρώματος με κράνμπερι ή προβιοτικά ενδέχεται να έχει οφέλη απέναντι στη μείωση της έντασης και της διάρκειας των συμπτωμάτων, αν και αυτό δεν έχει επιβεβαιωθεί πλήρως μέσα από τις μελέτες που έχουν γίνει ως τώρα. Αυτό που έχει αποδειχτεί, όμως, είναι η δράση τους στη πρόληψη της ουρολοίμωξης και λόγω ασφάλειας μπορούν να χρησιμοποιηθούν με αυτό τον τρόπο σε άτομα με αυξημένο κίνδυνο ή σε άτομα επιρρεπή σε υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις.

 

Ορισμένες από τις καλύτερες πρακτικές φυσικής αντιμετώπισης της ουρολοίμωξης, αφορούν:

• Μαγειρική σόδα: Για να προλάβετε ή να περιορίσετε τα συμπτώματα της ουρολοίμωξης άμεσα και αποτελεσματικά, μπορείτε να προσθέσετε ένα κουταλάκι γλυκού μαγειρικής σόδας σε ένα ποτήρι νερό. Η σόδα αναδεικνύεται για την εξουδετέρωση της οξύτητας στα ούρα, προσφέροντας ταυτόχρονα επιτάχυνση της ανάρρωσης.
• Χυμός κράνμπερι: Πληθώρα ερευνών έχουν αναδείξει ότι η κατανάλωση χυμού κράνμπερι μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη των μολύνσεων του ουροποιητικού συστήματος. Ο χυμός αυτός αποτρέπει την εγκατάσταση βακτηρίων που προκαλούν μόλυνση στην κύστη, ενώ παράλληλα εκδηλώνει μια αντιβακτηριδιακή δράση.
• Ανανάς: Η παρουσία ένζυμου βρομελίνης στον ανανά έχει αποδειχτεί ότι ενισχύει τη δράση των αντιβιοτικών σε περιπτώσεις ουρολοίμωξης.
• Νερό: Εάν υποφέρετε συχνά από λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, σημαντικό είναι να πίνετε αρκετό νερό, περίπου οκτώ ποτήρια την ημέρα. Είναι σημαντικό να ουρείτε τουλάχιστον κάθε τέσσερις έως πέντε ώρες. Εάν βρίσκεστε ήδη σε κατάσταση ουρολοίμωξης, είναι προτιμότερο να αυξήσετε την πρόσληψη υγρών για να βοηθήσετε στην αντιμετώπισή της. Η υψηλή κατανάλωση υγρών θα βοηθήσει στην εκκαθάριση των βακτηρίων μέσω της συχνής ούρησης.
• Βιταμίνη C: Ορισμένοι ιατροί προτείνουν την κατανάλωση τουλάχιστον 5.000 mg βιταμίνης C ημερησίως για ασθενείς που υποφέρουν από επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος. Η βιταμίνη C διατηρεί την υγεία της ουροδόχου κύστης, αυξάνοντας την οξύτητα των ούρων και δημιουργώντας ένα περιβάλλον που δεν ευνοεί την ανάπτυξη πιθανά βλαβερών βακτηρίων.

 

❗Σε κάθε περίπτωση, αν αντιληφθείτε ότι μπορεί να έχετε λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος, η οποία φαίνεται να διαρκεί πάνω από 2 ημέρες, να ενημερώσε άμεσα τον γιατρό σας και ακολουθήστε τις συμβουλές του.

 

 

Υποτροπιάζουσα ουρολοίμωξη

Όταν η ουρολοίμωξη τείνει να επανεμφανίζεται, τότε μιλάμε για υποτροπιάζουσα ουρολοίμωξη. Αν έχετε συμπτώματα ουρολοίμωξης πάνω από 2-3 φορές ετησίως, συνήθως συστήνονται επιπλέον εξετάσεις και πρέπει να συζητήσετε περαιτέρω με το γιατρό σας για τους τρόπους αντιμετώπισης.

 

Ουρολοίμωξη και κυστίτιδα: είναι το ίδιο;

Η κυστίτιδα και οι λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, γνωστές και ως ουρολοιμώξεις, μπορεί να συνδέονται μεταξύ τους, αλλά δεν είναι πάντα παρόμοιες καταστάσεις. Η κυστίτιδα αφορά στη φλεγμονή της ουροδόχου κύστης και μπορεί να προκληθεί είτε από λοιμώδεις είτε από μη λοιμώδεις αιτίες. Από την άλλη, οι ουρολοιμώξεις, είναι λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος που μπορούν να επηρεάσουν διάφορα μέρη του, από την ουρήθρα έως τα νεφρά.

 

Τι απαγορεύεται στην ουρολοίμωξη;

Όταν έχει ήδη εμφανιστεί η ουρολοίμωξη, χρειάζεται να ακολουθήσετε οδηγίες γιατρού. Καλό είναι να αποφεύγονται τα παρακάτω όταν έχετε γίνει καλά για να μην επανεμφανιστεί η ουρολοίμωξη:

• Αρωματικό σαπούνι στην ευαίσθητη περιοχή
• Στενά ρούχα
• Συνθετικά εσώρουχα
• Ζαχαρούχα τρόφιμα ή ποτά
• Αλκοολούχα ποτά
• Επίσης, πηγαίνετε στην τουαλέτα αμέσως μόλις αισθανθείτε την ανάγκη για ούρηση και μην βιάζεστε, αλλά φροντίστε να αδειάζετε καλά την ουροδόχο κύστη.

 

Πώς βοηθούν τα κράνμπερι και τα προβιοτικά στην πρόληψη της ουρολοίμωξης;

Λόγω της μεγάλης συγκέντρωσής του σε Ανθοκυανιδίνες και Προανθοκυανιδίνες, το cranberry μειώνει την πιθανότητα προσκόλλησης βακτηρίων, και κυρίως του E. Coli, στο επιθηλιακό στρώμα της ουροδόχου κύστης, με αποτέλεσμα να αποτρέπει τον αποικισμό και τη μόλυνση. Επίσης έχει αντιφλεγμονώδεις δράσεις.

Οι λακτοβάκιλλοι είναι καλά βακτήρια τα οποία κυριαρχούν φυσιολογικά στη χλωρίδα του ουρογεννητικού στις γυναίκες. Έτσι, δοκιμάστηκε η ενίσχυση της χλωρίδας με σκευάσματα που περιέχουν προβιοτικά και έδειξε μειωμένη προσκόλληση των βακτηρίων και μείωση της υποτροπής σε γυναίκες που ήταν επιρρεπείς σε ουρολοιμώξεις.

Άλλα βότανα για ουρολοίμωξη μπορούν επίσης να προλάβουν την κατάσταση. Εάν είστε έγκυος, συμβουλευθείτε το μαιευτήρα-γυναικολόγο σας πριν λάβετε οποιοδήποτε συμπλήρωμα διατροφής.

 

Πρόληψη ουρολοίμωξης: Κράνμπερι & άλλοι τρόποι

 

 

Είτε έχετε ήδη νοσήσει από ουρολοίμωξη και φοβάστε μια μελλοντική υποτροπή, είτε είστε τυχεροί και ακόμα δεν έχετε βιώσει αυτήν την ενοχλητική λοίμωξη, μπορείτε να θέσετε σε άμεση εφαρμογή κάποια γενικά μέτρα πρόληψης.

 

• Λήψη άφθονων υγρών, σταδιακά όλη την ημέρα
• Ούρηση με την πρώτη επιθυμία (σε καθιστή θέση οι γυναίκες όσο γίνεται)
• Ούρηση αμέσως μετά τη σεξουαλική επαφή
• Σωστός καθαρισμός της γεννητικής περιοχής
• Προληπτική κατανάλωση χυμού ή συμπληρώματος κράνμπερι. Υπάρχουν έρευνες που συνδέουν την κατανάλωση κράνμπερι με πρόληψη ουρολοίμωξης (μείωση της πιθανότητας επανεμφάνισης ουρολοίμωξης κατά 35%)
• Προληπτική κατανάλωση γιαουρτιού ή προβιοτικών. Το γιαούρτι μπορεί να προλάβει την ουρολοίμωξη καθώς περιέχει “καλά βακτήρια” που προστατεύουν από τις ουρολοιμώξεις.
• Μετά την τουαλέτα η χρήση του χαρτιού υγείας γίνεται με φορά από εμπρός προς τα πίσω, ώστε να μην επιμολύνεται η είσοδος της ουρήθρας από τα μικρόβια του εντέρου.
• Καλό είναι να προτιμώνται καθαρά, βαμβακερά εσώρουχα και να αποφεύγονται τα στενά παντελόνια.

 

 

Ρίξτε μια ματιά στα αγαπημένα μας προϊόντα για την πρόληψη ουρολοιμώξεων και την αντιμετώπιση κάποιας ουρολοίμωξης!

Επιμέλεια Άρθρου: Ομάδα Pharm24