Συμβουλές για να προστατευτείτε από τον ήλιο
17/11/2023
6m, 54s
Όλοι γνωρίζουμε τα ευεργετικά αποτελέσματα του ηλίου για τον οργανισμό μας. Μέσω της ακτινοβολίας του ηλίου ο οργανισμός μας συνθέτει την τόσο απαραίτητη βιταμίνη D. Η βιταμίνη D βοηθάει στην απορρόφηση του ασβεστίου και του φωσφόρου και έτσι συμβάλει στη πρόληψη της οστεοπόρωσης και την υγεία των οστών. Ακόμα, συνεισφέρει στην καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού, την ενέργεια, ακόμα και την καλή διάθεση και το αίσθημα της χαράς αφού επηρεάζεται η ρύθμιση της ορμόνης σεροτονίνης.
Παρ’ όλα αυτά, από παιδιά ακούμε ότι πρέπει να φοράμε πάντα αντηλιακό και να αποφεύγουμε τον ήλιο τις επικίνδυνες ώρες, δηλαδή μεταξύ 12 και 3 το μεσημέρι.Τι συμβαίνει στην πραγματικότητα;
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι που εγκυμονούν από την έκθεση στον ήλιο;
Μεγάλο ενδιαφέρον προκαλεί μία δημοσίευση στη “The Sun” όπου συζητείται η περίπτωση ενός 69-χρονου οδηγού φορτηγού ο οποίος επί 28 χρόνια το πρόσωπό του ερχόταν σε επαφή με την ηλιακή ακτινοβολία από το παράθυρο. Η αριστερή πλευρά του προσώπου του, η οποία ήταν δίπλα στο παράθυρο, από το οποίο έμπαιναν οι ακτίνες UV, είναι σημαντικά πιο αλλοιωμένη με καταστροφή των ελαστικών ινών του δέρματος και πρόκληση βαθιών ρυτίδων, σε σχέση με τη δεξιά πλευρά του προσώπου του, η οποία δεν ερχόταν σε άμεση επαφή με τις ακτίνες του ηλίου.
Η βλάβη που έπαθε ο οδηγός στο δέρμα του ονομάζεται δερματοθηλίωση (ή αλλιώς γνωστή ως φωτογήρανση) και μετά από παρακολούθηση από δερματολόγους του έγινε σύσταση να ξεκινήσει να χρησιμοποιεί τοπικά ρετινοειδή, τα οποία χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του φωτογηρασμένου δέρματος, αντιηλιακό και να ελέγχεται τακτικά για την εμφάνιση καρκίνου του δέρματος.
Αυτό είναι ένα παράδειγμα της επίδρασης της ηλιακής ακτινοβολίας στο δέρμα μας.
Ας εξετάσουμε όμως λίγο πιο αναλυτικά την ακτινοβολία του ηλίου και την επίδραση που έχει πάνω μας.
Πώς επιδρά η ακτινοβολία του ηλίου στην επιδερμίδα μας;
Ο ήλιος εκπέμπει UV ακτινοβολία. Υπάρχουν τριών ειδών UV ακτινοβολίες :
- UVA : Η ακτινοβολία αυτή σχετίζεται με τη γήρανση του δέρματος (φωτογήρανση) και προκαλούν σχηματισμό ελεύθερων ριζών. Αυτές οι ακτίνες διεισδύουν πιο βαθιά στο δέρμα. Το 50% αυτών καταφέρνει και φτάνει στο χόριο. Έχουν καρκινογόνο δράση σε μακροχρόνια έκθεση, αλλά σε μικρότερο βαθμό από τη UVB. Αυτές τις ακτίνες τις λαμβάνει το δέρμα μας όλο το χρόνο ακόμα και μέσα από τα παράθυρα και τα σύννεφα.
- UVB : Η ακτινοβολία αυτή σχετίζεται με το μαύρισμα και το έγκαυμα. Η επιδερμίδα μας σταματά το 85% των ακτίνων UVB, ενώ μόνο το 15% φτάνει στο χόριο της επιδερμίδας. Η ποσότητα των ακτίνων UVB εξαρτάται από την εποχή, το πλάτος, το χρόνο της ημέρας και το υψόμετρο. Έχουν ενοχοποιηθεί για την εμφάνιση καρκίνου του δέρματος μακροπρόθεσμα.
- UVC : Αυτό το είδος UV ακτινοβολίας είναι και το πιο επικίνδυνο. Φυσιολογικά δεν κινδυνεύουμε από τη UVC καθώς απορροφάται από το στρώμα όζοντος και δεν φτάνει στη γη.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι που προκύπτουν από την UV (UVA & UVB) ακτινοβολία του ηλίου;
| Κίνδυνοι από την UV ακτινοβολία του ηλίου | |
|---|---|
| Βραχυπρόθεσμη βλάβη του δέρματος – Έγκαυμα | Το έγκαυμα αποτελεί μία άμεση και βραχυπρόθεσμη βλάβη του δέρματος από την ακτινοβολία του ηλίου. Μπορεί να εμφανιστεί από 15 λεπτά έως και 2-6 ώρες μετά την υπερβολική έκθεση του ηλίου. Συνοδεύεται από κοκκίνισμα του δέρματος και συχνά πόνο και φουσκάλες στη περιοχή η οποία έχει υποστεί τη βλάβη. |
| Μελάνωμα (καρκίνος του δέρματος) | Το μελάνωμα φαίνεται να έχει γενετική προδιάθεση. Από τις κύριες μη-γενετικές αιτίες πρόκλησης είναι η UV ακτινοβολία. Μάλιστα φαίνεται πως η μέτρια έκθεση στον ήλιο σχετίζεται με μικρή πιθανότητα μελανώματος ενώ το έγκαυμα από τον ήλιο διπλασιάζει σχεδόν τη πιθανότητα εμφάνισης μελανώματος. |
| Γήρανση του δέρματος | Η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία ευθύνεται για έως και το 80% των ορατών σημαδιών γήρανσης στο δέρμα, συμπεριλαμβανομένης της εμφάνισης ξηροδερμίας, των ρυτίδων και της μειωμένης ελαστικότητας της επιδερμίδας. |
| Καταρράκτη και άλλα οφθαλμικά προβλήματα. | Τόσο η UVA όσο και η UVB ακτινοβολία ευθύνεται για τη βλάβη που προκαλεί ο ήλιος στα μάτια μας. Πιο συγκεκριμένα, η μακροχρόνια έκθεση στον ήλιο προκαλεί τη μείωση της διαύγειας του κρυσταλλοειδούς φακού των ματιών μας, με αποτέλεσμα να προκαλεί καταρράκτη. Ακόμα, μετά από έκθεση σε πολύ ισχυρή ακτινοβολία, μπορεί να προκληθεί φωτοκερατίτιδα. Αυτό εκδηλώνεται με έντονο πόνο στο μάτι, κοκκίνισμα, αίσθημα ότι μας κόβει το μάτι ή ότι έχει μπει ξένο σώμα ή άμμος στο μάτι μας, ευαισθησία στο φως και δάκρυσμα. |
| Εξάντληση λόγω ηλίου και θερμοπληξία | Η θερμοπληξία είναι η υπερθέρμανση του σώματος, δηλαδή η αύξηση της θερμοκρασίας σε πολύ υψηλά και επικίνδυνα επίπεδα. Η θερμοπληξία εκδηλώνεται πρώτα με μυϊκές κράμπες, λόγω της απώλειας αλάτων. Στη συνέχεια μπορεί να εκδηλωθούν ζαλάδα, σύγχυση, πονοκέφαλος, τάση για λιποθυμία, ναυτία και εμετός. Μπορεί να παρατηρηθεί επίσης παραλήρημα, διανοητική σύγχυση, σπασμοί και καμιά φορά πλήρης απώλεια αισθήσεω. Αν εμφανίσετε τέτοια συμπτώματα, απομακρυνθείτε κατευθείαν από τον ήλιο και αναζητήστε ιατρική βοήθεια. Η θερμοπληξία εκδηλώνεται αμέσως μετά την έκθεση στον ήλιο. Η πιο συνηθισμένη μορφή θερμοπληξίας είναι η ηλίαση. Η ήπιας μορφής ηλίαση έχει τα παρακάτω συμπτώματα : – Αίσθημα κόπωσης – Ζαλάδα – Εμβοές στα αυτιά – Έντονη εφίδρωση – Πονοκέφαλος – Ναυτία – Έμετος – Πυρετός |
| Αφυδάτωση | Αφυδάτωση παθαίνουμε όταν χάνουμε περισσότερα υγρά (π.χ. με την εφίδρωση) από ότι λαμβάνουμε. Όταν ζεσταινόμαστε πολύ ο οργανισμός μας χρησιμοποιεί την εφίδρωση σαν ομοιοστατικό μηχανισμό για να κατεβάσει τη θερμοκρασία του σώματος. Με αυτό τον τρόπο αποβάλλουμε νερό. Εάν δεν πίνουμε όσο νερό χρειαζόμαστε για να αναπληρώσουμε αυτή την απώλεια, τότε μπορεί να εμφανίσουμε συμπτώματα όπως: – Ζάλη – Αδυναμία – Αίσθημα Παλμών – Ξηροστομία – Μειωμένη Ούρηση – Σύγχυση Σε αυτή τη περίπτωση είναι σημαντικό κάποιος που έχει πάθει αφυδάτωση να πιεί έστω μικρές ποσότητες από νερό, κάποιο αναψυκτικό ή ακόμα και να βάλει ένα παγάκι στο στόμα του. |
Πώς θα προστατευτούμε από τις βλαπτικές επιδράσεις του ηλίου;
Σίγουρα δεν είναι λύση το να αποφύγουμε τελείως τον ήλιο. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να πάρουμε τα κατάλληλα μέτρα, έτσι ώστε να πάρουμε τα οφέλη και ταυτόχρονα να προστατευτούμε και από τις επικίνδυνες επιδράσεις του.
- Χρήση αντηλιακού, όχι μόνο το καλοκαίρι αλλά όλο τον χρόνο. Όπως είπαμε και πιο πάνω, η ακτινοβολία του ηλίου μπορεί να περνάει μέσα από τα παράθυρα και τα σύννεφα. Έτσι, πρέπει να προστατεύουμε το πρόσωπό μας από τον ήλιο ακόμα και μία φθινοπωρινή συννεφιασμένη ημέρα.
- Χρήση αντιηλιακού όταν ταξιδεύουμε με το αεροπλάνο. Μάλιστα, το ταξίδι με το αεροπλάνο είναι ακόμα πιο επικίνδυνο από το ταξίδι με οποιοδήποτε άλλο μεταφορικό. Παρόλο που τα παράθυρα του αεροπλάνου είναι μικρά, όταν πετάμε είμαστε πιο κοντά στο στρώμα του όζοντος με αποτέλεσμα η ακτινοβολία να είναι πολύ πιο βλαπτική.
Φοράμε αντιηλιακό 30 λεπτά πριν πάμε στην παραλία και δεν ξεχνάμε να επαναλάβουμε την εφαρμογή κάθε 2 ώρες, ή αφού βρεχτούμε ή ιδρώσουμε.
- Φοράμε καπέλο για να προστατεύσουμε τα μάτια μας και το κεφάλι μας.
- Αποφεύγουμε τον ήλιο τις επικίνδυνες ώρες. Σύμφωνα με μελέτες, οι πιο επικίνδυνες ώρες έκθεσης στον ήλιο είναι από τις 11 το πρωί μέχρι τις 4 το μεσημέρι. Καλό θα ήταν, λοιπόν, αυτές τις ώρες να μην βγαίνουμε στον ήλιο.
- Προστατεύουμε τα μάτια μας. Πρέπει να φοράμε πάντα γυαλιά ηλίου και να μην κοιτάμε ποτέ προς τον ήλιο. Είναι γεγονός, μάλιστα, πως ο ήλιος αντανακλάται σε ποσοστό 100% στο νερό και 25% στην άμμο.
- Πίνουμε αρκετό νερό. Για να αποφύγουμε την αφυδάτωση και την θερμοπληξία, φροντίζουμε να ενυδατώνουμε τον οργανισμό μας επαρκώς. Έχουμε πάντα μαζί μας στη παραλία ένα μπουκάλι με δροσερό νερό ή θερμό που διατηρεί τη θερμοκρασία του νερού μας δροσερή όλη την ημέρα. Ένας τρόπος να καταλαβαίνουμε ότι δεν έχουμε πιει νερό είναι αν το χρώμα των ούρων είναι σκούρο.
- Στη παραλία καθόμαστε κάτω από την ομπρέλα ή σε σκιερό μέρος.
Μην ξεχνάτε πως ακόμα και 40 εκατοστά κάτω από το νερό η ακτινοβολία που λαμβάνουμε είναι περίπου το 40% της ακτινοβολίας που θα λαμβάναμε στην επιφάνεια του νερού.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως ο ήλιος έχει συσσωρευτική δράση. Δεν καταλαβαίνουμε πάντα την επίδραση που έχει στο σώμα και το δέρμα μας αμέσως αλλά με τα χρόνια η δράση του συσσωρεύεται και μπορεί να οδηγήσει σε κάτι πιο σοβαρό. Έτσι επειδή δεν βλέπουμε το αποτέλεσμα του εκείνη τη στιγμή δεν σημαίνει ότι δεν συμβαίνει. Επιλέγουμε, λοιπόν, να απολαύσουμε τον ήλιο με ασφάλεια προστατεύοντας τον εαυτό μας.
Συγγραφή Άρθρου: Κέλλυ Πηγαδιώτη, Φαρμακοποιός Pharm24.gr
Πηγή Άρθρου: The Sun
