Τι Είναι ο Ιός HMPV (Human Metapneumovirus);

Σύμφωνα με τον CDC, ο ανθρώπινος μεταπνευμονοϊός (hMPV) είναι ένας από τους ιούς που προκαλούν ασθένειες του ανώτερου και κατώτερου αναπνευστικού συστήματος σε άτομα όλων των ηλικιών, ιδίως σε μικρά παιδιά, ηλικιωμένους ενήλικες και άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Συνήθως, το άτομο που προσβάλλεται από τον hMPV παρουσιάζει ήπια συμπτώματα, σε ορισμένες περιπτώσεις, όμως, μπορεί να προκαλέσει πιο έντονα συμπτώματα. Ο ιός ανήκει στην οικογένεια των ιών Pneumoviridae, μαζί με τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό (RSV).

Ωστόσο, ο hMPV δεν εμφανίστηκε τώρα, αλλά αναγνωρίστηκε από Ολλανδούς επιστήμονες το 2001. Ο ανθρώπινος μεταπνευμονοϊός έχει εντοπιστεί σε διάφορα μέρη του πλανήτη όλες αυτές τις δεκαετίες.

Στο άρθρο μας, θα μάθουμε περισσότερα για τον ανθρώπινο μεταπνευμονοϊό (hMPV), τα βασικά συμπτώματα και σημάδια που πρέπει να προσέξετε αλλά και τρόπους προστασίας από τον ιό.

Πώς Μεταδίδεται ο Ιός HMPV;

Μέχρι στιγμής, λίγες χώρες παρακολουθούν και αναφέρουν τις τάσεις του hMPV, δημιουργώντας ανεπάρκεια δεδομένων στον τρόπο εξάπλωσης του ιού.

Σύμφωνα με μελέτες που παραθέτει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, ο hMPV, στις ΗΠΑ, εξαπλώνεται κατά βάση στα τέλη του χειμώνα και την άνοιξη, όπως κι άλλοι αναπνευστικοί ιού. Ωστόσο, μπορεί να προσβάλλει έναν οργανισμό κάθε εποχή του χρόνου.

Ως προς τους κύριους τρόπους μετάδοσης, μπορεί να μεταφερθεί ο ιός από έναν άνθρωπο σε έναν άλλο με τους εξής τρόπους:

• Εκκρίσεις από το βήχα και το φτέρνισμα
• Στενή προσωπική επαφή, όπως το άγγιγμα ή η χειραψία
• Άγγιγμα αντικειμένων ή επιφανειών που φέρουν τον ιό και στη συνέχεια άγγιγμα του στόματος, της μύτης ή των ματιών

Όσον αφορά τις ομάδες κινδύνου για σοβαρή νόσηση με hMPV, σύμφωνα με την Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρία, είναι:

• Άτομα ηλικίας κάτω των 5 ετών (ιδιαιτέρως πρόωρα βρέφη)
• Άτομα άνω των 65 ετών
• Άτομα με χαμηλή άμυνα του οργανισμού από καταστάσεις υγείας όπως HIV, καρκίνος ή αυτοάνοσες διαταραχές ή από φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα
• Ασθενείς με χρόνια υποκείμενα νοσήματα με βασικά το άσθμα και τη ΧΑΠ

Συμπτώματα του Ιού HMPV

Η πλειονότητα των ασθενών με hMPV παρουσιάζει ήπια συμπτώματα του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, όπως αυτά ενός κρυολογήματος. Πιο αναλυτικά μπορούν να παρουσιάσουν:

• Βήχας
• Ρινική καταρροή ή ρινική συμφόρηση
• Πονόλαιμος
• Πυρετός

Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, οι ασθενείς μπορεί να παρουσιάσουν συριγμό, δυσκολία στην αναπνοή και έξαρση του άσθματος. Παράλληλα, μπορεί να εμφανιστούν δευτερογενείς λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού, όπως βρογχιολίτιδα (βρέφη), βρογχίτιδα ή πνευμονία, που απαιτούν άμεση ιατρική φροντίδα.

Διάγνωση του Ιού HMPV

Για τη διάγνωση μιας αναπνευστικής λοίμωξης, όπως ο hMPV, ο γιατρός θα πραγματοποιήσει φυσική εξέταση και το ιστορικό του ασθενούς. Η λοίμωξη από τον HMPV μπορεί να διαγνωστεί μέσω της χρήσης filmarray, που προσφέρει δυνατότητα ταυτοποίησης πολλαπλών ιών μέσω επιχρίσματος από τον φάρυγγα ή τη ρινική κοιλότητα.

Να σημειωθεί, πως δεν υπάρχουν διαγνωστικά τεστ τύπου self test για τη διάγνωση του ιού, όπως υπάρχει για άλλες λοιμώξεις.

Θεραπεία και Αντιμετώπιση

Αρχικά, να σημειωθεί πως για την αντιμετώπιση του hMPV δε χορηγούνται αντιβιοτικά, καθώς δε λειτουργούν σε μη βακτηριακές λοιμώξεις. Παράλληλα, δεν υπάρχει κάποιο αναγνωρισμένο εμβόλιο για πρόληψη, κατά συνέπεια, η υποστηρικτική αγωγή είναι μείζονος σημασίας για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη ανάρρωση του ασθενούς.

Καθώς ο hMPV συνήθως υποχωρεί από μόνος του, όπως οι περισσότερες λοιμώξεις από ιούς, η θεραπεία αποσκοπεί κυρίως στην ανακούφιση των συμπτωμάτων. Πρακτικά, αυτό σημαίνει τη χρήση μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων για τον έλεγχο του πόνου και του πυρετού (όπως η ακεταμινοφαίνη και η ιβουπροφαίνη), συνδυαστικά με ένα αποσυμφορητικό μύτης.

Για τους ασθενείς με έντονο συριγμό και βήχα, μπορεί να χρησιμοποιήσουν για ένα μικρό χρονικό διάστημα μια συσκευή εισπνοών, που θα περιλαμβάνει κατά πάσα πιθανότητα κάποιο κορτικοστεροειδές. 

Πώς Μπορείτε να Προστατευτείτε από τον Ιό HMPV;

Για την προστασία από τον hMPV, μείζονος σημασίας αποτελούν τα μέτρα πρόληψης από τον καθένα από εμάς. Πιο συγκεκριμένα, καλό είναι να τηρούνται οι παρακάτω κανόνες υγιεινής:

• Χρήση μάσκας, ειδικά κατά την παρουσία συμπτωμάτων λοίμωξης αναπνευστικού
• Όταν υπάρχουν συμπτώματα λοίμωξης αναπνευστικού, συστήνεται η αποφυγή επαφής με άτομα που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες, όπως ηλικιωμένοι, άτομα με χρόνια και ανοσοκατασταλμένοι
• Τακτικό πλύσιμο των χεριών για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα και αποφυγή της επαφής των χεριών με το πρόσωπο, τα μάτια και το στόμα
• Άτομα με κάποια λοίμωξη του αναπνευστικού να καλύπτουν το στόμα και τη μύτη τους όταν βήχουν και φτερνίζονται
• Άτομα με κάποια λοίμωξη του αναπνευστικού να αποφεύγουν να μοιράζονται τα ποτήρια και τα σκεύη φαγητού τους με άλλους
• Τακτικός καθαρισμός πιθανώς μολυσμένων επιφανειών, όπως πόμολα πόρτα, παιχνίδια των παιδιών, πάγκος και τραπέζι κουζίνας

Επιδημιολογία και Στατιστικά Στοιχεία

Αρχικά, να επισημάνουμε, όπως και στην αρχή του άρθρου, πως για την Ελλάδα, ο ανθρώπινος μεταπνευμονοϊός (hMPV), δεν είναι νέος ιός. Μέχρι στιγμής, στην Ελλάδα, 2 κρούσματα έχουν ταυτοποιηθεί.

Στη Β. Κίνα, η τρέχουσα άνοδος του HMPV συμπίπτει με τις χαμηλές θερμοκρασίες που αναμένεται να διαρκέσουν μέχρι τον Μάρτιο. Γενικότερα, όμως, αρκετές χώρες του βορείου ημισφαιρίου, όπως οι ΗΠΑ, βιώνουν αύξηση των κρουσμάτων. Παρόλο που επικρατεί ανησυχία, όπως επεσήμανε η Dr. Jacqueline Stephens στο BBC, η αύξηση αυτή σε μεγάλο βαθμό είναι λογική, λόγω της εποχής.

Λόγω της ανησυχίας που επικρατεί με την επιδημιολογική κατάσταση στην Κίνα, αρκετές χώρες στην Ασία αύξησαν την επιτήρησή τους και εξέδωσαν συμβουλές για τη δημόσια υγεία.

Σε κάθε περίπτωση, αρκετά κράτη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, παρακολουθούν στενά και με ενδιαφέρον την κατάσταση που επικρατεί με τον hMPV. Ακόμα δεν επικρατεί διάχυτη ανησυχία, ωστόσο, λόγω της πρόσφατης πανδημίας του COVID-19, απαιτείται εγρήγορση.

Συχνές Ερωτήσεις για τον Ιό HMPV

Συμπεράσματα και Σημασία της Ενημέρωσης για τον HMPV 

Συνοψίζοντας, σημειώνουμε πως ο hPMV αποτελεί μια λοίμωξη – όχι άγνωστη στην επιστημονική κοινότητα – με συνηθισμένα συμπτώματα για την πλειονότητα των ασθενών. Ωστόσο, όπως συμβαίνει πάντοτε, οι ευπαθείς ομάδες, μπορεί να βιώσουν επιπλοκές από τον ιό. Γι’ αυτό, είναι ζωτικής σημασίας η πρόληψη.

Δεν υπάρχουν ακόμα αρκετά δεδομένα για να υποστηριχθεί ένα σενάριο νέας πανδημίας, με αρκετές χώρες να παρακολουθούν και να συλλέγουν δεδομένα με την υποφαινόμενη έξαρση του ιού. Σε κάθε περίπτωση, η ατομική ευθύνη, η σωστή ενημέρωση και αυτοπροστασία είναι τα βασικά στοιχεία που πρέπει να κρατάει ο καθένας από εμάς αναφορικά με τον ανθρώπινο μεταπνευμονοϊό.