Κατανοώντας την Ωτίτιδα: Οδηγός για ενήλικες & παιδιά
Η ωτίτιδα αποτελεί μια επώδυνη κατάσταση της περιοχής των ώτων, που «ταλαιπωρεί» τόσο τους ενήλικες όσο και τα παιδιά. Είναι πολύ συχνή λοίμωξη και οι περισσότεροι άνθρωποι την έχουμε περάσει.
Συνήθως, η ωτίτιδα, με την κατάλληλη αγωγή και φροντίδα δεν προκαλεί περαιτέρω προβλήματα, ωστόσο, χρειάζεται προσοχή, καθώς, εάν υπάρξει επιδείνωση της, μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στην υγεία των ώτων. Παρακάτω, θα μάθετε ότι πρέπει να γνωρίζετε για την ωτίτιδα, τα είδη της, τα αίτια, τα συμπτώματα, τη διάγνωση αλλά και τρόπους για να την αντιμετωπίσετε.
Τι είναι η Ωτίτιδα;
Ως ωτίτιδα, ορίζουμε τη μόλυνση από έναν ιό ή ένα βακτήριο του χώρου πίσω από το τύμπανο. Η ωτίτιδα μπορεί να προκληθεί τόσο σε ενήλικες όσο και στα παιδιά. Ωστόσο, τα παιδιά, είναι πιο πιθανό να παρουσιάσουν ωτίτιδα, σε σχέση με τους ενήλικες.
Μερικοί άνθρωποι είναι επιρρεπείς στην πρόκληση ωτίτιδας, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί αυτή η λοίμωξη να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στην ακοή.
Τα διάφορα είδη της Ωτίτιδας
Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, ο όρος ωτίτιδα αναφέρεται στη φλεγμονή του μέσου ωτός, το οποίο εντοπίζεται πίσω από το τύμπανο. Η ωτίτιδα διακρίνεται σε 3 κατηγορίες:
- Εξωτερική – Φλεγμονή του έξω ακουστικού πόρου ή/και του πτερυγίου του αφτιού
- Μέση – Οξεία ή χρόνια
- Εσωτερική (λαβυρινθίτιδα)
Ωτίτιδα Μέσου Ωτός (οξεία ή χρόνια)
Η μέση ωτίτιδα αποτελεί τη φλεγμονή του μέσου ωτός, φλεγμονή που αναπτύσσεται από το τύμπανο και βαθύτερα μέχρι το εσωτερικό μέρος του αυτιού.
Υπέρτονο αλατούχο διάλυμα 0,9% NaCl που προφυλάσσει και ανακουφίζει από τα συμπτώματα ιγμορίτιδας και ωτίτιδας μέσου ωτός, καθαρίζει τη ρινική κοιλότητα και ενισχύει την αντιμικροβιακή άμυνα του ρινικού βλεννογόνου.
Εξωτερική Ωτίτιδα – Φλεγμονή του έξω ακουστικού πόρου ή/και του πτερυγίου του αφτιού
Η εξωτερική ωτίτιδα αποτελεί φλεγμονή του έξω ακουστικού πόρου, του μικρού σωλήνα που εκτείνεται από τον τυμπανικό υμένα μέχρι το πτερύγιο του αυτιού. Η εξωτερική ωτίτιδα έχει ως βασικό σύμπτωμα τον έντονο πόνο και μπορεί να συμβεί σε παιδιά και ενήλικες.
Εσωτερική Ωτίτιδα (λαβυρινθίτιδα)
Η εσωτερική ωτίτιδα (λαβυρινθίτιδα) αποτελεί την πιο σοβαρή μορφή ωτίτιδας. Είναι μια φλεγμονή στο έσω αυτί, στο λαβύρινθο, όπου συνδέεται με την ισορροπία. Η εσωτερική ωτίτιδα παρουσιάζει έντονα συμπτώματα όπως περιστροφικό ίλιγγο, εμέτους αλλά και βαρηκοΐα. Λόγω της σοβαρότητας της, η διάγνωση περιλαμβάνει ενδελεχή κλινικό έλεγχο αλλά και διερεύνηση με αξονική ή μαγνητική τομογραφία.
Συμπτώματα της Ωτίτιδας
Αρχικά, θα πρέπει να επισημάνουμε πως τα συμπτώματα της ωτίτιδας εξελίσσονται άμεσα και συνήθως είναι έντονα. Παρακάτω, θα δούμε τα πιο συνήθη συμπτώματα της ωτίτιδας σε ενήλικες και παιδιά.
Συμπτώματα σε ενήλικες
- Πόνος στο αυτί
- Αποστράγγιση υγρού από το αυτί
- Πρόβλημα ακοής
- Υψηλός πυρετός
Συμπτώματα σε παιδιά
- Πόνος στο αυτί
- «Τράβηγμα» στο ένα αυτί
- Δυσκολία στον ύπνο
- Αναστάτωση από τον πόνο
- Δυσκολία στην ακρόαση ή την απόκριση σε ήχους
- Απώλεια ισορροπίας
- Υψηλός πυρετός
- Αποστράγγιση υγρού από το αυτί
- Πονοκέφαλος
- Απώλεια όρεξης
Αίτια της Ωτίτιδας
Η ωτίτιδα είναι αποτέλεσμα αρνητικών καταστάσεων υγείας, όπως:
- Ίωση
- Κρυολόγημα
- Αλλεργία
- Λοίμωξη από σταφυλόκοκκο, πνευμονιόκοκκο ή στρεπτόκοκκο
Αν ο ασθενής παρουσιάζει οίδημα, φλεγμονή και βλέννα στην περιοχή λόγω κάποιας λοίμωξης του ανώτερου αναπνευστικού ή αλλεργίας, όπως αναφέρθηκαν παραπάνω, συσσωρεύονται αυτά τα υγρά στην περιοχή των ώτων, προκαλώντας προβλήματα.
Τα παιδιά είναι επιρρεπή στην εμφάνιση ωτίτιδας, διότι οι ευσταχιανές τους σάλπιγγες είναι πιο στενές και οριζόντιες, παράγοντες που καθιστούν ακόμη δυσκολότερη την απομάκρυνση των υγρών και πιο πιθανό το φράξιμο τους.
Διάγνωση της Ωτίτιδας
Για τη διάγνωση της ωτίτιδας θα πρέπει να επισκεφτείτε έναν ΩΡΛ. Με τη σειρά του, ο ΩΡΛ, θα σας εξετάσει στην περιοχή των ώτων με ένα ειδικό εξεταστικό μικροσκόπιο. Παράλληλα, θα εξετάσει την περιοχή του λαιμού και της μύτης. Η εξέταση διαρκεί περίπου 15 λεπτά και δεν απαιτείται και κάποια ειδική προετοιμασία.
Βέβαια, μπορεί να χρειαστεί να πραγματοποιηθούν συμπληρωματικές εξετάσεις, αν ένας ασθενής δεν ανταποκρίνεται σε κάποια θεραπεία ή αν υπάρξουν επιπλοκές.
Θεραπεία της Ωτίτιδας
Η θεραπεία της ωτίτιδας εξαρτάται από το είδος και το στάδιο που βρίσκεται ο ασθενής. Σε πολλές περιπτώσεις, για τη θεραπεία της ωτίτιδας, συνταγογραφεί ο ΩΡΛ αντιβιοτικά φάρμακα. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις που μπορεί να υπάρχει μια μικρή αναμονή πριν τη συνταγογράφηση κάποιου αντιβιοτικού σκευάσματος, καθώς υπάρχει η σοβαρή πιθανότητα να υποχωρήσει η λοίμωξη από μόνη της.
Εκτός της αντιβίωσης, μπορεί ο γιατρός να προτείνει αναλγητικά, αντιπυρετικά ή αποσυμφορητικά ή σταγόνες στην περίπτωση που απαιτούνται για την ανακούφιση του ασθενή. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να ακολουθήσετε τις οδηγίες του ιατρού σας για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της ωτίτιδας.
Συμβουλές για την ανακούφιση στο σπίτι
Για την ανακούφιση από την ωτίτιδα στο σπίτι, πάντα μετά από ενημέρωση του ιατρού σας, μπορείτε να ακολουθήσετε τις παρακάτω συμβουλές:
- Τοποθετήστε ένα ζεστό κομμάτι υφάσματος (π.χ. μπλούζα) στο αυτί που έχει προσβληθεί.
- Αφαιρέστε τυχόν εκκρίσεις απαλά με λίγο βαμβάκι.
- Εάν ο πόνος στο αυτί σας περιορίζεται στο ένα αυτί, προσπαθήστε να κοιμηθείτε από την άλλη πλευρά. Επιπλέον, θα πρέπει να στηρίζετε το κεφάλι σας σε δύο ή περισσότερα μαξιλάρια, έτσι ώστε το προσβεβλημένο αυτί σας να είναι ψηλότερα από το υπόλοιπο σώμα σας. Αυτό θα βοηθήσει στην αποστράγγιση του υγρού. Στην περίπτωση που και τα 2 αυτιά έχουν πρόβλημα, δοκιμάστε να κοιμηθείτε ανάσκελα.
Πρόληψη της Ωτίτιδας
Δυστυχώς, δεν είναι πάντοτε εφικτό να αποτρέπετε τις μολύνσεις που προκαλούνται στα αυτιά, ιδιαιτέρως αν οφείλονται σε παράγοντες όπως το κρυολόγημα κι η γρίπη. Για να περιορίσετε, όμως, ορισμένους παράγοντες κινδύνου, μπορείτε να ακολουθήσετε τις παρακάτω συμβουλές.
Υγιεινές συνήθειες
Αρχικά, θα πρέπει να αποτρέψετε την εμφάνιση κρυολογήματος και λοιμώξεων. Μάθετε στα παιδιά σας να πλένουν τα χέρια τους συχνά και σχολαστικά, να μη μοιράζονται σκεύη φαγητού και το παγούρι τους, να βήχουν ή να φτερνίζονται στον αγκώνα τους.
Παράλληλα, αποφύγετε το ενεργητικό ή παθητικό κάπνισμα, καθώς ο καπνός του τσιγάρου αποτελεί έναν παράγοντα κινδύνου για την πρόκληση ωτίτιδας.
Εμβολιασμοί
Απευθυνθείτε στον ιατρό σας για να μάθετε τα κατάλληλα για εσάς και το παιδί σας. Τα εμβόλια για την εποχική γρίπη, τα εμβόλια για τον πνευμονιόκοκκο και άλλα βακτηρίδια μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη λοιμώξεων των ώτων.
Αποφύγετε τα αλλεργιογόνα
Αποφύγετε, εσείς και τα παιδιά, σας την έκθεση σε αλλεργιογόνα που μπορεί να συμβάλλουν στην πρόκληση ωτίτιδας. Να τηρείτε τον εμβολιασμό στα ζώα συντροφιάς ή να τα απομακρύνετε αν έχετε σοβαρή αλλεργία στο τρίχωμά τους, να αερίζετε τακτικά τους χώρους του σπιτιού χωρίς να ξεχνάτε παράθυρα και πόρτες ανοιχτά, να καθαρίζετε εξίσου τακτικά το σπίτι σας, ειδικά τα σημεία με σκόνη και μούχλα και να αποφεύγετε τα αλλεργιογόνα σε καλλυντικά και απορρυπαντικά προϊόντα.
Ωτίτιδα: Συχνές Ερωτήσεις
Τι αντιβίωση παίρνω για την ωτίτιδα;
Εάν αντιμετωπίζετε ωτίτιδα που προκαλείται από βακτήρια, πιθανότατα θα χρειαστείτε αντιβιοτικά, καθώς θα απαλλαγείτε γρήγορα από μια βακτηριακή λοίμωξη και να αποτρέψετε την εξάπλωσή της.
Ωστόσο, επειδή τα αντιβιοτικά δε δρουν κατά των ιών, μπορεί να επιδεινώσουν την κατάσταση με δυσάρεστα αποτελέσματα. Κατά συνέπεια, αν χρειαστεί να λάβετε αντιβίωση για την ωτίτιδα, θα πρέπει πρώτα αξιολογήσει την κατάστασή σας ο γιατρός και να δει αν χρειάζεται να λάβετε ή όχι.«Κολλάει» η ωτίτιδα;
Η καθαυτή ωτίτιδα δε μεταδίδεται. Ωστόσο, η προέλευση της μπορεί να παίξει ρόλο στη μετάδοση ή μη. Για παράδειγμα, στην περίπτωση της εξωτερικής ωτίτιδας που προκλήθηκε από κάποιο μύκητα, μπορεί να υπάρξει μετάδοση (π.χ. μέσω των ακουστικών).
Μπορώ να χρησιμοποιήσω οινόπνευμα για την ωτίτιδα;
Ένας φυσικός τρόπος πρόληψης της ωτίτιδας στα παιδιά είναι η χρήση του οινοπνεύματος. Πιο συγκεκριμένα, τοποθετείτε ένα βαμβακάκι με οινόπνευμα στα αυτιά ύστερα από το μπάνιο, είτε στη θάλασσα είτε στο σπίτι, ώστε να τραβήξει την υγρασία. Ωστόσο, θα πρέπει να απευθυνθείτε πρώτα σε έναν γιατρό προτού υιοθετήσετε μια φυσική τεχνική για την πρόληψη ή αντιμετώπιση της ωτίτιδας.
Πότε πρέπει να επισκεφτώ έναν ΩΡΛ για την ωτίτιδα;
Εάν τα συμπτώματα της ωτίτιδας δε βελτιωθούν μέσα σε λίγες ημέρες και παρατηρήσετε τα παρακάτω σημάδια, θα πρέπει να επικοινωνήσετε άμεσα με έναν ΩΡΛ: πόνος στο αυτί που διαρκεί περισσότερο από δύο ημέρες, απορροή υγρού από το αυτί, αλλαγές ή απώλεια ακοής, πυρετός πάνω από 39°C.