Δημοκρατικός γονέας: Επιστρέφοντας στο Σχολείο
17/10/2023
2m, 36s
Το στυλ διαπαιδαγώγησης που υιοθετεί κάθε γονέας μπορεί να διαφέρει, με την Baumrind (1971), που ξεχώρισε τρία διαφορετικά στυλ:
- τον δημοκρατικό, όπου ο γονέας έχει υψηλές απαιτήσεις, αλλά ανταποκρίνεται και στις ανάγκες του παιδιού
- τον αυταρχικό, όπου ο γονέας έχει εξίσου υψηλές απαιτήσεις, αλλά δεν ανταποκρίνεται και στις ανάγκες του παιδιού
- τον επιεική, όπου ο γονέας ανταποκρίνεται στις ανάγκες του παιδιού, αλλά δεν έχει απαιτήσεις από αυτό, ούτε και του ασκεί έλεγχο
Μετέπειτα, προστέθηκε ένα ακόμα στυλ από τους Maccoby και Martin (1983), το αδιάφορο, όπου ο γονέας δεν έχει ούτε απαιτήσεις από το παιδί, ούτε ανταποκρίνεται στις ανάγκες του. Η πρακτική με τα περισσότερα οφέλη για τα παιδιά, φαίνεται να είναι αυτή του ακολουθεί το δημοκρατικό στυλ γονέα.
Τι είναι ο δημοκρατικός γονέας;
Ο όρος δημοκρατικός γονέας, όπως αναφέρεται από τη Baumrind (1978), αποτελεί έναν τύπο γονεϊκής πρακτικής, όπου ο γονέας είναι μεν απαιτητικός και θέτει όρια στο παιδί, ανταποκρίνεται, όμως, στις ανάγκες του.
Η πρακτική αυτή χαρακτηρίζεται από:
- Ζεστασιά
- Στοργή
- Υποστήριξη
- Άνευ όρων αποδοχή
Ταυτόχρονα, σε αυτό το στυλ, ο γονέας χρησιμοποιεί τον διάλογο, ζητάει τη γνώμη του παιδιού, και αντιλαμβάνεται τις απόψεις του. Παράλληλα, επεξηγεί τους κανόνες και τα όρια που θέτει το παιδί, καθώς και την σκοπιμότητά τους, χωρίς να χρησιμοποιεί τη λογική του «επειδή το είπα εγώ».
Παράλληλα ο γονέας πρέπει να έχει:
- Ενσυναίσθηση
- Κατανόηση
- Υπομονή
Παιδιά των οποίων οι γονείς ακολουθούν το δημοκρατικό γονεϊκό στυλ, χαρακτηρίζονται ως φιλικά και ενεργητικά, είναι ανεξάρτητα, ενώ είναι ικανά να λαμβάνουν αποφάσεις και πρωτοβουλίες.
Πως μπορούμε να εφαρμόσουμε αυτό το στυλ διαπαιδαγώγησης;
Οι πρώτες μέρες της νέας σχολικής χρονιάς, συνήθως, ταυτίζονται με την αποδιοργάνωση και δυσκολία επαναπροσαρμογής των παιδιών στη σχολική ρουτίνα, εξαιτίας της χαλάρωσης που επήλθε από τις καλοκαιρινές διακοπές.
Για να επανέλθετε στους ρυθμούς της καθημερινότητάς σας, μπορείτε να ακολουθήσετε τα παρακάτω βήματα του δημοκρατικού γονέα:
- Βάλτε σαφή όρια όσον αφορά στην ρουτίνα του παιδιού, όπως τις ώρες ύπνου, τον χρόνο διαβάσματος, τον χρόνο στις οθόνες. Να αφήνετε χρόνο για παιχνίδι!
- Συζητήστε ανοιχτά με τα παιδιά για οποιοδήποτε θέμα τα απασχολεί, ειδικά για αυτά που αφορούν την επιστροφή τους στο σχολείο, και την καθημερινότητά τους σε αυτό.
- Δώστε τους ευκαιρίες να λαμβάνουν αποφάσεις για το σχολείο και την καθημερινότητά τους.
- Δείξτε έμπρακτα στοργή, και εκφράστε την αγάπη σας με λόγια.
- Περάστε εποικοδομητικό χρόνο μαζί τους και αφήστε τα παιδιά να σας εμπλέξουν στο παιχνίδι και στα ενδιαφέροντά τους.
- Χρησιμοποιήστε τη λογική των φυσικών συνεπειών ως μέσο πειθάρχησης. Αποφύγετε τις παρορμητικές και αυστηρές τιμωρίες.
- Επιβραβεύστε τα παιδιά για την προσπάθεια που καταβάλλουν!
Πηγές Άρθρου
Baumrind, D. (1971). Current patterns of parental authority. Developmental
Psychology, 4(1,
Pt.2), 1–103. https://doi.org/10.1037/h0030372
Baumrind, D. (1978). Parental Disciplinary Patterns and Social Competence
in Children. Youth
& Society, 9(3), 239–267. https://doi.org/10.1177/0044118X7800900302
Maccoby, E. E., & Martin, J. A. (1983). Socialization in the Context of the
Family: Parent-Child
Interaction. In P. H. Mussen, & E. M. Hetherington (Eds.), Handbook of
Child Psychology: Vol. 4. Socialization, Personality, and Social Development
(pp. 1-101). New York: Wiley.
Συγγραφή – Επιμέλεια: Επιστημονική Ομάδα «Το Χαμόγελο του Παιδιού»
